Het Stationspostgebouw
PostNL is weer thuis
Het Stationspostgebouw in Den Haag, hoofdkantoor van PostNL, onderging een indrukwekkende transformatie en mag zich nu het duurzaamste rijksmonument van Nederland noemen. De keuze voor dit gebouw - hemelsbreed slechts 150 meter verwijderd van treinstation ‘Den Haag Hollands Spoor’- getuigt van een strategische focus op duurzaamheid, maar ook van een emotionele binding met het verleden. PostNL is namelijk weer thuis.
Het pand behaalde een uitstekende score in de BREEAM-NL In-Use certificering met indrukwekkende cijfers op de drie onderdelen: Asset (82,58% - Excellent), Beheer (70,21% - Excellent), en Gebruik (57,38% – Very Good). De Assetscore is de hoogste score ooit voor een Rijksmonument.
Het feit dat PostNL voor een bestaand pand is gegaan in plaats van nieuwbouw, is op zich al een duurzame keuze. Het verhaal erachter is ook boeiend. Het Stationspostgebouw is ontworpen door architect Gustav Cornelis Bremer en is gebouwd tussen 1940 en 1949. Begin jaren 50 werd het in gebruik genomen door PostNL. Oorspronkelijk had het een industriële functie. Dat was in de tijd dat PostNL nog onderdeel was van het staatsbedrijf der PTT. Rijke geschiedenis In de rijke geschiedenis van het Stationspostgebouw komen verschillende interessante feiten samen. Gebouwd in de tijd dat postvervoer per trein en nachtelijke sortering de norm waren, was het Stationspostgebouw een belangrijke schakel in een spoornetwerk van twaalf expeditieknooppunten. Strategisch gelegen, op steenworp afstand van het NS-station, heeft het gebouw decennialang een grote rol gespeeld in de logistieke operaties van de post.
Na de verkoop van het Stationspostgebouw in het jaar 2000, is PostNL het gebouw blijven huren. Vanaf 2011 heeft het pand circa acht jaar leeggestaan. In 2019 besloot men terug te keren naar het oude vertrouwde gebouw in Den Haag. De transformatie van het industriële pand naar een hoogwaardig kantoorgebouw vond plaats in de periode 2019 tot en met 2021. Na de renovatie heeft ook het hoofdkantoor van PostNL haar intrek genomen in het Stationspostgebouw aan de Waldorpstraat.
De keuze voor de locatie op korte afstand van een intercitystation, draagt bij aan de hoge Asset score voor transport (95,45%). Doordat het gebouw zich naast het NS-station bevindt, bevordert het gebouw duurzaam vervoer en minimaliseert het de behoefte aan parkeergelegenheid.
Structurele wijzigingen Het oorspronkelijke gebouw met 5,5 meter hoge vloeren heeft ingrijpende structurele wijzigingen ondergaan. Er werd onder meer een indrukwekkend gat gecreëerd in het gebouw, waardoor het daglicht tot aan de begane grond kan doordringen. Nieuwe vloeren werden toegevoegd om de ruimte functioneler te maken. Dit heeft geleid tot een moderne en open werkomgeving met zichtlijnen die spontane ontmoetingen bevorderen. En dat heeft weer een positieve impact op de werkcultuur en sociale interactie. Hoge energie score De hoge score voor Energie van 97,46% is deels te danken aan de nieuwe gevel en aan de state-of-the-art installatieconcepten, waaronder een Warmte-Koude Opslag (WKO) systeem, dat het gebouw van een G-label naar een A+++ label bracht. Behalve de WKO, zijn er nog andere duurzame installaties in het pand te vinden zoals lage temperatuurverwarming, klimaatplafonds en daglicht gestuurde ledverlichting.
Het pand mocht als rijksmonument aan de buitenkant vrijwel niet worden aangepast. Daarom werd aan de binnenkant een 'tweede huid' gecreëerd door middel van glazen puien en een nieuwe gevel van voorzetwanden. Deze aanpak resulteerde in een goede isolatie en optimalisatie van natuurlijk licht en is comfort verhogend. Het levert bovendien een significante energiebesparing op. Het dak werd voorzien van extra isolatie en een stuk sedumdak. De wens om zonnepanelen te plaatsen is door de monumentencommissie niet gehonoreerd. De gebruikte materialen scoorden heel goed (86,11%), onder andere door de circulaire, volledig demonteerbare wanden.
De hoge score voor Energie van 97,46% is deels te danken aan de nieuwe gevel en state-of-the-art installatieconcepten
Foto's: Ossip
Uitdaging De volledige gasloosheid van het gebouw was een grote uitdaging bij de renovatie van het historische pand. In een tijd waarin deze aanpak niet vanzelfsprekend was, heeft het projectteam toch met succes een duurzame en toekomstbestendige energievoorziening geïmplementeerd, waarmee het gebouw voldoet aan moderne milieunormen. Dit is iets waar met trots op wordt teruggekeken.
De duurzaamheid van het Stationspostgebouw gaat dus verder dan ‘alleen maar’ energie-efficiëntie. Het proces toont aan dat met toewijding, creativiteit en samenwerking, zelfs monumentale gebouwen kunnen worden getransformeerd tot duurzame, functionele ruimtes. De combinatie van technologische innovaties en bewuste keuzes op het gebied van energie, materiaalgebruik en mobiliteit maken dit project een inspirerend voorbeeld van duurzaamheid in de gebouwde omgeving.
Betrokken BREEAM-NL Experts: ing Ivo Vonk (TRAJECT Adviseurs & Managers b.v.) ir Maarten van Beek (TRAJECT Adviseurs & Managers b.v.) ir Nikaj van Hermon MRE (PostNL) Joeri Groenewegen (TRAJECT Adviseurs & Managers b.v.). Assessor: drs. ing. Jan Roersen MBA.
