Verduurzaming Koninklijke Jaarbeurs en Beatrix Theater
Circulaire standbouw, groenere horeca en een nieuwe vastgoedstrategie
Foto: Eva Bloem
Het Beatrix Theater is onderdeel van Koninklijke Jaarbeurs en het decor voor het Nationaal BREEAM Congres 2024. Koninklijke Jaarbeurs heeft de ambitie om de meest duurzame organisator en facilitator van evenementen en beurzen in Europa te worden. Welke stappen zet zij om die ambitie te realiseren? Nynke Moorman, adviseur People & Sustainability, en Menno Overtoom, directeur Venue & Operations, vertellen over circulaire beursvloeren, initiatieven om voedselverspilling tegen te gaan en andere duurzame acties en doelen.
Overtoom werkt met zijn team aan een strategie voor complexvernieuwing en verduurzaming van het vastgoed. De strategie staat net in de steigers, maar hij heeft de ambitie om BREEAM-NL toe te passen. “Dat moet je vanaf het begin meenemen, dan haal je de hoogste score en maak je de meeste impact”, ervaart hij.
Foto: Michiel Ton
Dakoppervlak benutten Hoewel er nog geen concrete plannen zijn, is hij ambitieus als het gaat om duurzaamheid. “Het Beatrix Theater en de hallen van de Jaarbeurs draaien al 35 jaar op een WKO-installatie. Een mooi voorbeeld van hoe er toen al werd nagedacht over duurzaamheid.” Overtoom ziet ook dingen die anders kunnen. “Het gebied is best een stenen gebeuren. Dat kan anders. We hebben enorm veel dakoppervlak en onderzoeken wat we daarmee kunnen. Zonnepanelen liggen voor de hand, maar het kunnen ook groene daken worden. Dat biedt bovendien mogelijkheden voor waterberging en gaat hittestress tegen.” Daarnaast kijkt Overtoom kritisch naar sloop: “Slopen gebeurt vaak bij vernieuwing, maar hoogwaardig hergebruik is natuurlijk veel duurzamer.” Circulair tapijt en duurzame standbouw In het interieur en bij standbouw maakt Jaarbeurs al circulaire keuzes. Moorman noemt voorbeelden: “Aan exposanten verhuren we duurzame standbouwpakketten. Van circulaire wanden tot stoelen en krukken van gerecyclede PET-flessen van een Nederlandse fabrikant. De tafels worden gemaakt van resthout in een sociale werkplaats. Daarnaast passen we circulair beurstapijt toe. Ieder evenement bouw je op voor korte tijd en al die materialen en meubels haal je snel weer weg. Binnen de kaders kijken we samen hoe we dit zo duurzaam mogelijk kunnen doen.”
350.000 wegwerpbekers bespaard Jaarbeurs werkt toe naar zero waste en scheidt nu 14 afvalstromen. Een simpele, maar effectieve duurzaamheidsmaatregel is wegwerpbekers vervangen door herbruikbaar servies bij het congres- en vergadercentrum en op kantoor. “Dat bespaarde 350.000 bekers in het laatste kwartaal van 2023”, licht Moorman toe. Daarnaast onderzoekt Jaarbeurs nieuwe manieren om afval te verwerken. Moorman noemt een voorbeeld: “Het groenafval uit onze horeca gaat in een composteermachine. Het zou mooi zijn als we die compost in de directe omgeving of samen met buurtbewoners inzetten, bijvoorbeeld in een moestuin.” Award-winning acties in de horeca Naast minder afval staat ook minder voedselverspilling hoog op de agenda. Daarbij geldt: meten is weten. De slimme afvalbak Winnow maakt de hoeveelheid snijafval en voedselresten inzichtelijk. “We hebben nu een nulmeting en op basis van die cijfers maken we betere inschattingen voor de inkoop voor volgende evenementen. Daarnaast werken we met Waste Watchers: een algoritme voorspelt wat mensen op een bepaald moment eten. Een gerecht kan bijvoorbeeld extra populair zijn op dinsdag. Daar passen we onze voorraad op aan. Blijft er toch eten over, dan kunnen mensen dat voor een lagere prijs ophalen via Too Good To Go”, legt Moorman uit.
Voor de manier waarop Jaarbeurs haar horeca verduurzaamt won zij in 2022 zelfs de UFI Sustainability Award. “Onze chef-kok is helemaal in de ban van duurzaamheid. We werken het liefst met lokale producten uit het seizoen en bieden zo veel mogelijk verse en vegetarische catering aan. Dat vermindert ook onze CO₂-uitstoot”, zegt Moorman.
Foto: Michiel Ton
Foto: Eva Bloem
Reizen met openbaar vervoer stimuleren De centrale locatie draagt ook bij aan minder uitstoot. De hallen en het theater liggen vlak naast Utrecht Centraal en daarom stimuleert Jaarbeurs bezoekers om de trein of de bus te pakken. “Onze gebouwen liggen bij het belangrijkste ov-knooppunt van Nederland. Dat betekent per definitie dat er veel bezoekers en klanten met het openbaar vervoer reizen. Ik moet er niet aan denken dat het hele complex pal naast de A12 zou liggen, want deze locatie maakt echt een verschil op het gebied van duurzaam transport”, zegt Overtoom.
Tegelijkertijd erkent hij dat het voor veel klanten praktisch is om met de auto te komen. “We zijn nu bijvoorbeeld bezig met de ontwikkeling van een parkeergarage. Het ligt allemaal net op de tekentafel, maar de parkeergarage wordt minimaal energieneutraal met waarschijnlijk een dak vol zonnepanelen.”
Sustainability pledge Een recente ontwikkeling is de ‘sustainability pledge’. Daarmee wil Jaarbeurs exposanten en organisatoren stimuleren om vanuit hun intrinsieke motivatie op een duurzame manier deel te nemen aan een beurs. “De eerste ambassadeurs hebben al getekend”, vertelt Moorman enthousiast. “Eén van de organisaties bouwt een circulaire stand en kiest voor communicatie op schermen en via QR-codes in plaats van drukwerk.”
Andersom is Jaarbeurs partner van een aantal goede doelen en maatschappelijke organisaties. “We doneren bijvoorbeeld statiegeld aan het Prinses Máxima Centrum en voor elke boeking planten we een boom via Trees for All. Verder werken we samen met een instituut voor jongeren met een verstandelijke beperking. Die jongeren bieden we een leerervaringsplek bij het congres of theater.”
Foto: Michiel Ton