Monument voor de toekomst
Hoogst scorende In-Use certificaat voor rijksmonumentaal kantoorgebouw van Kroonenberg Groep
Bovenaan de toren staan de beelden van Hildo Krop: de vier ‘krantenjongens’ die het laatste nieuws roepen. Ze herinneren aan de oorspronkelijke functie van het gebouw aan de Nieuwezijds Voorburgwal: drukkerij en redactiekantoren van De Telegraaf. Het rijksmonument is het toonbeeld van duurzaamheid en voorzien van het BREEAM-NL In-Use Excellent Certificaat.
Weggetimmerd Het monumentale gebouw werd in 1928 in opdracht van de Telegraaf ontworpen door J.F. Staal en G.J. Langhout. De grandeur van weleer was allerminst wat de mensen van Kroonenberg Groep zagen in 2016, toen het gebouw te koop kwam. “Wat wij aantroffen was een kantoorgebouw dat, zoals dat vaak gaat, was verworden tot een stelsel van hokjes en gangetjes. Eigenlijk slecht leesbaar; je kon weinig voelen van wat het ooit was”, vertelt Olaf Nieuwenhuis, directeur projectontwikkeling van Kroonenberg Groep. “Die fantastische hoogte van de pershal was weggetimmerd, overal zaten verlaagde plafonds. Alleen de trappartij was nog in oorspronkelijke staat. Maar wij vonden het een pand met kansen. Natuurlijk ook door de positie in de stad.” In samenwerking met architectenbureau Rijnboutt is het pand herontwikkeld, waarbij ook de voormalige verbinding met het pand aan de Kalverstraat 28 – ook een rijksmonument – is hersteld. Nu kun je letterlijk door de geschiedenis wandelen. De voormalige drukkerij op de begane grond is weer even imposant als ooit bedoeld en herbestemd voor retail. In de kantoorentree leidt een spectaculaire glazen lift naar de overige verdiepingen waar de kantoren van game-ontwikkelaar en huurder Guerrilla Games zitten.
Olaf Nieuwenhuis, directeur projectontwikkeling van Kroonenberg Groep
Kwaliteit = duurzaamheid “Onze drijfveer is dat we kwaliteit willen toevoegen aan het gebouw en tegelijk aan de stad”, vertelt Nieuwenhuis. Het was voor Kroonenberg Groep van meet af aan klip en klaar dat bij de herontwikkeling duurzaamheid centraal zou staan. Met of zonder certificering. “Certificering is voor ons geen doel op zich. Een kwalitatief hoogwaardig pand neerzetten is in onze ogen het meest duurzame wat je kan doen Ons uitgangspunt is dat het gebouw er de komende decennia weer heel goed bij staat. Daarop baseren we onze keuzes. Bijvoorbeeld door te kiezen voor hoogwaardige materialen en installaties. Maar ook door goed na te denken over beheer en onderhoud. Welke materialen trekken juist vuil aan? Hoe houd je het gebouw mooi? Voor ons is ook de flexibiliteit van het gebouw belangrijk. De installaties, in het gebouw, gevoed door een WKO-bron, zijn qua verdeling en bemetering zo geïnstalleerd dat we die kunnen opknippen. Mochten we in de toekomst het pand willen verhuren aan meer dan één partij, dan kunnen we dat makkelijk realiseren. De investering die we daarvoor doen is groter, maar het past bij onze langetermijn-beleggingsvisie.”
Aan de Amsterdamse grachten Nieuwenhuis zet uiteen dat ondanks het streven naar duurzaamheid en circulariteit, Kroonenberg Groep eigen keuzes maakt. “Ik kan het goed illustreren aan de hand van de grachtengordel van Amsterdam. Als je sec naar een enkel grachtenpand kijkt, zal je vaak te horen krijgen dat het niet duurzaam is. In mijn beleving is het juist ontzettend duurzaam. Er is in de zestiende of zeventiende eeuw een pand neergezet. Dat was eerst woonhuis en pakhuis. Daarna werd het bijvoorbeeld kantoor, toen hotel, toen weer kantoor of woonhuis. Nu staat het er nog steeds en iedereen vindt het prachtig. Een grachtenpand zouden we net zo aanpakken als het Telegraafgebouw. Als circulariteit het doel was, denk ik bijvoorbeeld niet dat we – zoals nu – het marmer weer teruggebracht zouden hebben in de hallen en entrees. Dan zijn andere materialen qua mogelijkheden voor demontage en hergebruik handiger. Voor ons tellen lange termijn verhuurbaarheid én hoge kwaliteit. Dat is per definitie duurzaam.”
Een kwalitatief hoogwaardig pand neerzetten is onze ogen het meest duurzame wat je kan doen
Excelbeleggers Ziet hij de markt wel bewegen: gaat het de goede kant op als het om duurzaamheid gaat? Nieuwenhuis: “Ik vrees dat wij nog een uitzondering zijn, als vastgoedondernemer. Een archetypische ontwikkelaar maakt aan de voorkant een rekensom, zorgt dat hij een huurder of eindbelegger heeft en dan heeft hij al snel de businesscase rond. Wat er dan nog tussen zit, zijn bouwkosten. En heel flauw gezegd, hoe meer hij daarin knijpt, hoe meer winst hij maakt. Wij maken bij de herontwikkeling bijvoorbeeld een energiesprong van F naar A. Een typische ontwikkelaar zou andere keuzes kunnen maken. Als de huurder al is gevonden, is er geen incentive meer om dat beetje extra te doen. Wat dat betreft zijn we er nog niet. Ik zie eerder het tegenovergestelde. Er komen steeds meer grote Amerikaanse en Aziatische beleggers; wat wij spreadsheetbeleggers noemen. Die kijken alleen naar de cijfers en hebben geen gevoel bij vastgoed. Geen betrokkenheid. Dat is nu juist een belangrijk aspect. Het is niet alleen in cijfers te vatten. Als ik, of een collega van mij, door een van onze winkelcentra loop en we zien een papiertje liggen, dan rapen we het op. Als ik een barst in een ruit zie, dan trek ik aan de bel. Dat kan alleen als je er letterlijk en figuurlijk dicht op blijft zitten.”
BREEAM-NL In-Use Heeft BREEAM-NL In-Use de duurzaamheid en kwaliteit nog verder verhoogd? Nieuwenhuis: “Door de keuzes die we vanuit onze ontwikkelfilosofie maken, scoorde het gebouw al tamelijk hoog. We zijn wel uitgedaagd op onder meer de categorie landgebruik en ecologie. Door de ligging van het gebouw lagen daar weinig mogelijkheden. Maar om deze categorie beter te scoren zijn in de aanpalende steeg bakken met groen geplaatst. En als je daar doorheen loopt, voelt dat nu prettiger. En er zijn vleermuizenkasten geplaatst. Zonder BREEAM-NL In-Use certificering waren die er niet gekomen.”
Over Kroonenberg Groep
Kroonenberg Groep heeft twee kernactiviteiten: projectontwikkeling en vastgoedexploitatie. De portefeuille voorziet in huisvesting voor winkelen, werken en wonen. Kroonenberg Groep wil daar nadrukkelijk toegevoegde waarde aan leveren, door creativiteit en oog voor detail, gecombineerd met financiële daadkracht.
